Жыл басынан бері «Отандастар» қоры мен Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы шетелдегі және елге қоныс аударған қазақтарды қолдау мақсатында бірқатар шара ұйымдастырды. Аталған шаралардың дені көші-қон процестерін жеңілдету мен шетелдегі қазақ балаларының елмен танысып кетуіне мүмкіндік жасауға бағытталған, деп хабарлайды Neonomad.kz ақпарат агенттігі jebeu.kz сайтына сілтеме жасап.
«Соңғы кезде шетелдегі қазақтардың ассимиляцияға ұшырауы қарқын ала бастады. Әсіресе, жастар мен жасөспірімдердің ана тілі мен ұлттық болмысынан алыстап бара жатқаны жасырын емес. Еуропа мен Ресейдегі қазақтардың басындағы бұл жағдай қазақтар ең көп орналасқан елдің бірі Қытайда да орын алып отыр. Бұл күнде Қытай мемлекетінің Шынжаңдағы қазақтарға жасаған қысымы көп айтылады.
Қазақ мемлекетінің араласуымен қазақтарға жасалған ашық қысым тоқтағанымен, Қытайдың ондағы аз ұлттарға қаратқан саясаты өзгермесі анық. Ол елдің қазіргі мемлекеттік тіліне басымдылық берген саясаты қандастардың өздіген ассимиляцияға ұшырауын үдете бермек. Өйткені ондағы қазақтілді мектептер жабылғаны былай тұрсын, ауыл-қыстақтардың өзінде 2 жастан бастап бүлдіршіндерді балабақшаға беруді міндеттеген», – деп күйінді журналист Тұрдыбек Құрметхан.
Әрі қарай ол аталған балабақшаларда қай ұлт өкілінің баласы болсын қытай тілінде білім алатынына тоқталды. Сондай-ақ, соңғы уақытта өзге ұлт өкілдері мектептерінің жаппай жабылып жатқанын жасырмады.
«Бұл тегін әрі міндетті балабақшада бала тек қытай тілінде тәлім-тәрбие алады. Онсыз да қазір қалада өскен балалар ана тілін білмейді деуге болады. Ана тілінде тәлім алып, 12 жыл қазақ мектебінде оқыған біздің замандастарымыздың өзі де әлеуметтік желі мен қоғамдық ортада тек қытай тілін қолданатын болып барады. Осыған қарап, 2 жастан бастап қытай тілінде тәлім-тәрбие алатын баланың келешегін болжай беріңіз», – дейді ол.
Тұрдыбек Құрметханның айтуынша, дәл қазір Қытайда қазақ тілі ауылдық жерде ғана тұрмыстық және отбасылық тіл ретінде сақталып тұр. Осы орайда ендігі ұрпақтың балабақшадан үйреніп шыққан тілі қазақ тілінің ол орнын да алатын уақыты алыс емес екенін ескертті.
«Осы себептен Қытайдағы осы саясатты түсінген қандастарымыз өздері көшіп келуге шарты толмайтындары балаларын елге әкеліп оқытып жатыр. Ал одан басқалары жаздық демалыстарында осы жердегі туыстарына қыдырып қайтқанды жөн көреді», – деп жазды журналист.
